Zygmunt Krasiński przedstawił swój mesjanistyczno- solidarystyczny program w "Psalmach przyszłości" ("Psalm wiary", "Psalm nadziei", "Psalm miłości"). "Bezimienny poeta" ukrył się tu pod pseudonimem Spirydiona Prawdzickiego. W "Psalmie miłości" wyłożył Krasiński swoje podstawowe idee: walkę z piekłem, a nie z wrogiem politycznym, doskonalenie się przez cierpienie, sojusz szlachty z ludem, oparty na zasadach chrześcijańskiej miłości bliźniego oraz duchowa, przewodnia rola szlachty w dziele moralnego odrodzenia, w walce o niepodległość.

Romantyzm narodził się w okresie burzliwych przemian, na granicy między „dawnymi a nowymi latami”. Czas taki wyzwolił sprzeciw jednostek zmęczonych racjonalizmem i klasycznymi barierami. Zbuntowana młodzież zaczęła żyć i tworzyć w zupełnie nowym stylu, który (poprzez ich zachowanie, poglądy a nawet wygląd zewnętrzny) dawał nieprzeciętność.

Poezja legionowa, utrwalona w tradycji historyczno-literackiej nazwa oznaczająca poezję okolicznościową towarzyszącą działaniu od 16 XI 1794 utworzonej legii polsko-włoskiej, również twórczość żołnierską tych formacji; także nazwa symboliczna, umowna, określająca całokształt twórczości poetyckiej związanej sytuacyjnie lub tematycznie z walkami różnych polskich formacji wojskowych w latach 1794–1813.

Poezja stanowi w romantyzmie polskim najważniejszą ze sztuk, choć łączącą się i z innymi sztukami: muzyką i malarstwem (w ten sposób miała ona poszerzać swoje możliwości poznawcze i ekspresyjne). Owo połączenie miało umożliwić syntezę sztuk: literatura (utożsamiana przez romantyków z poezją) powinna cechować się jakościami malarskimi i muzycznymi, operować obrazem i dźwiękiem (w polskim romantyzmie dziełem realizującym ów postulat wręcz modelowo jest III część Dziadów Mickiewicza).