Romantyzm narodził się w okresie burzliwych przemian, na granicy między „dawnymi a nowymi latami”. Czas taki wyzwolił sprzeciw jednostek zmęczonych racjonalizmem i klasycznymi barierami. Zbuntowana młodzież zaczęła żyć i tworzyć w zupełnie nowym stylu, który (poprzez ich zachowanie, poglądy a nawet wygląd zewnętrzny) dawał nieprzeciętność.

Po procesie filomatów Adam Mickiewicz został skazany na przymusowy pobyt w Rosji. Po kilkunastomiesięcznym pobycie w Petersburgu władze skierowały Mickiewicza, Jeżowskiego i Malewskiego do Odessy, gdzie poeta przebywał około dziewięciu miesięcy. W roku 1825 Mickiewicz odbył piękną podróż na Półwysep Krymski w towarzystwie Henryka Rzewulskiego i Karoliny Sobańskiej.

Cyprian Kamil Norwid był poetą niezwykle oryginalnym. Jego twórczość została określona jako poezja myśli. Stosował takie środki ekspresji językowej, które zmuszały do lektury aktywnej, twórczej. Stosował technikę przemilczenia, niedopowiedzenia, aluzji literackiej. Autor stosuje również aluzje graficzne i odwołuje się do kontekstu historyczno - literackiego.

Poezja stanowi w romantyzmie polskim najważniejszą ze sztuk, choć łączącą się i z innymi sztukami: muzyką i malarstwem (w ten sposób miała ona poszerzać swoje możliwości poznawcze i ekspresyjne). Owo połączenie miało umożliwić syntezę sztuk: literatura (utożsamiana przez romantyków z poezją) powinna cechować się jakościami malarskimi i muzycznymi, operować obrazem i dźwiękiem (w polskim romantyzmie dziełem realizującym ów postulat wręcz modelowo jest III część Dziadów Mickiewicza).