Okres oświecenia to czasy wydarzeń politycznych w większości niekorzystnych dla Polski, jak kolejne rozbiory i konferencje. Przede wszystkim jednak charakterystyczną cechą tej epoki w naszym kraju był pogłębiający się chaos wewnętrzny, którego przyczynę stanowiły z jednej strony nadmierne przywileje szlacheckie uważającej się – zgodnie z sarmackim, jeszcze barokowym światopoglądem – za lepsza od wszystkich innych ludzi i w związku z tym nie uznając nad sobą żadnej władzy, z drugiej zaś – sytuacja narodowa wiążąca się z osłabieniem władzy centralnej reprezentowanej przez króla Stanisława Poniatowskiego i będącej przynajmniej w pewnym stopniu wynikiem jego osobistych słabości.

Komisja Edukacji Narodowej została powołana w 1773 roku. Podjęła się realizacji ważnego, lecz trudnego zadania odnowy systemu oświaty. Dysponowała funduszami pochodzącymi z kasaty zakonu jezuitów. Powstało wiele szkół elementarnych dla dzieci chłopskich i mieszczańskich, zreformowano programy nauczania kładąc główny nacisk na przedmioty ścisłe, praktyczne, wychowanie fizyczne i obywatelskie.

Filozofia stoicka powstała w III w. p.n.e. w Atenach. Opiera się ona na zasadzie osiągania szczęścia przez dyscyplinę moralną, oraz na odcięciu swoich emocji od zdarzeń zewnętrznych, oznacza to utrzymywanie stanu spokojnego szczęścia niezależnie od zewnętrznych warunków. Najwybitniejszym Polskim racjonalistą wyznającym stoicyzm w szesnastym wieku był Jan Kochanowski.

"Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza to powstała w ciągu kilkunastu dni, w czasie przerwy w obradach Sejmu Wielkiego, komedia polityczna. Utwór ukazywał konflikt jaki zaistniał między sarmackimi konserwatystami, obrońcami starych porządków feudalnych a działaczami stronnictwa patriotycznego, zwolennikami reform dotyczących naprawy państwa.