Średniowiecze

Piśmiennictwo

w okresie pierwszym, twającym od połowy W do początku XV stulecia, piśmiennictwo było dziełem wyłącznie duchownych.

- piśmiennictwo hagiograficzne
np. "Vita sancti Stabnislai" wincenty z Kilec
- kroniki
np. Kronika Galla
Chronica Polonorum - Wincenty Kadłubek
- pieśni religijne
np.

Pieśń o Rolandzie, Tristan i Izolda

Pieśń o Rolandzie
Tło opowieści jest wątłe: w 778 roku Karol Wielki wraca z Hiszpanii po zwycięskiej wyprawie przeciwko Saracenom. Podczas przejścia przez Pireneje tylna straż jego wojsk zostaje zaatakowana i zmasakrowana przez górali baskijskich. W bitwie poległo wielu rycerzy, wśród nich Hrolandus, zwierzchnik Marchii Bretońskiej.

Pieśń o Rolandzie - plan wydarzeń

1. Po zdobyciu niemalże całej Hiszpanii król Karol Wielki szykuje się do oblężenia jej stolicy - Saragossy.
2. Król Marsyl śle posłów do Karola Wielkiego z prośbą o pokój.
3. Cesarz wzywa baronów na naradę.
4. Wybranie Ganelona na posłańca Franków.
5. Ganelon poprzysięga zemstę Rolandowi.

Pieśń o Rolandzie

Ważne:
chanson de geste- pieśń o czynach , jest to francuski gat. Literacki dotyczący epiki opowiadający o wzniosłych dziejach rycerza
Pieśń o Roladzie jest jedną z pierwszych eposów Francji
Epopeja- gatunek należący do epiki mimo,że pisany wierszem jest to obszerny utwór rozpoczynający się inwokacją,w którym przedstawia się wydarzenia jednostki na tle ważnych dziejów historycznych
Opracowanie:
Pieśń o Roladzie zaliczana jest do utworów o sztuce pięknego umierania ( ars bene moriendi)
Bohaterem utworu jest Hrabia Rolad , którego król Francji Karol Wielki wysyła na krucjatę do Hiszpanii.

Perły polskiej architektury okresu renesansu

ZAMEK W BARANOWIE SANDOMIERSKIM

Najlepiej zachowana manierystyczna rezydencja magnacka na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej.
Skomplikowany, manierystyczny plan budowli składa się z dwóch podków — w większą, mieszkalną, otwartą ku północy, włożona jest druga, otwarta ku południu, a na którą składają się trzy skrzydła piętrowych, arkadowych krużganków.