W współczesnym świecie postawa wynikająca z filozofii „poza dobrem i złem”, jest co-raz bardziej popularna. Te pojęcia moralne stają się obecnie względne. Nie ma obecnie jedno-znacznej definicji - co jest dobre, a co jest złe. Dekalog staje się spisem tylko pustych fraze-sów, skoro działania łamiące te podstawowe zasady znajdują usprawiedliwienie okoliczno-ściami, w jakich miały miejsce.
Pozytywizm
Dnia 06.12.05 miałam możliwość obejrzenia spektaklu pt. „Zbrodnia i kara” we wrocławskim Imparcie. Owe przedstawienie było wyreżyserowane z wielkim szacunkiem dla oryginalnego tekstu Fiodora Dostojewskiego. Olsztyńska adaptacja skupia się na dwóch istotnych wątkach powieści – są to spotkania Raskolnikowa ze śledczym Porfirym oraz wyrzuty sumienia, jakie gnębiły Raskolnikowa.
Raskolnikow to główny bohater „Zbrodni i kary”, zaś Swidrygajłow to bohater trzecioplanowy tej samej powieści realistycznej autorstwa Fiodora Dostojewskiego. Jak wskazuje tytuł jest to utwór o motywach zbrodni i karze, jaką się płaci za swoje czyny. Żaden występek nie zostanie pominięty, każdy zbrodniarz wcześniej czy później poniesie konsekwencje swoich działań.
Zemsta
Akt IV, scena 5
Cześnik
Hola, hola, nie tak zrobię –
Wszystko to są z mydła bańki –
Lepszą zemstę przysposobię,
Ale trzeba zażyć z mańki.
Bylem syna dostał w siatkę,
Mam dla niego dobrą klatkę;
Siadaj waść tu – zmaczaj pióro,
Będziesz pisał po mym słowie.
Akt IV, scena 5
Cześnik
Hola, hola, nie tak zrobię –
Wszystko to są z mydła bańki –
Lepszą zemstę przysposobię,
Ale trzeba zażyć z mańki.
Bylem syna dostał w siatkę,
Mam dla niego dobrą klatkę;
Siadaj waść tu – zmaczaj pióro,
Będziesz pisał po mym słowie.
"Gloria victis" Elizy Orzeszkowej to opowiadanie relacjonujące przebieg epizodu z powstania styczniowego, gdzie chór leśnych drzew i polnych kwiatów opowiada o ważnym wydarzeniu historycznym. Ta personifikacja pomogła autorce wyrazić swój pogląd na sprawę, o której nie mogła pisać inaczej, jak za pomocą języka ezopowego.