Początek jest trudny do określenia. Tendencje można dostrzec już w oświeceniu. Za początek przyjmuje się datę 1789 r., a koniec 1848 (Wiosna Ludów). Rewolucja we Francji 1789 r. objęła sprawy społeczne, religijne, gospodarcze, polityczne. Burzyła w znacznej mierze oświeceniowy obraz świata. Podważała racjonalność ludzkiego działania, rozum ludzki, negowała teorię o pochodzeniu władzy od Boga, dezintegrowała, burzyła bariery stanowe.

Romantyzm czy pozytywizm? Serce czy rozum? Indywidualizm czy służba innym?... Odpowiedzenie na to pytanie nie jest łatwym zadaniem. Nie tylko dlatego, że porównanie dwóch kompletnie różnych epok literackich jest trudne, tym bardziej, że obie zawierają bardzo ciekawe idee. Większą trudność sprawia mi odpowiedź na to, które idee są mi bliższe, bardziej odpowiadają współczesności.

Tradycja romantyczna w Polsce to element zupełnie inny niż romantyzm europejski, choćby niemiecki, w najczystszym wydaniu Goethego. Dzieje się tak dlatego, że w naszej kulturze i naszej historii romantyzm odegrał szczególną rolę. Specyfika epoki w Polsce wynika z uwarunkowań historycznych. Obok nowej filozofii, obowiązującej w całej Europie początku wieku XIX, w polskim wydaniu romantyzmu niezwykle silnie zadziałał czynnik patriotyczny, zmagań z zaborcą kraju, który znów usiłuje być wolny i niepodległy.

romeo i julia zawsze
spotykali się na starej antenie
w tle niebieskiego nieba
zapominali o Veronie
gdzieś poza miastem
w zaułkach zachodnich dzielnic
kochali się do szaleństwa
na czerwonych dachówkach
pod białymi piórami
nieopamiętane serca
przelatując
drażniły się ze skradającym kotem

Jeremy Wonago romeo i julia


"Romeo i Julia" Williama Szekspira to jeden z najpiękniejszych dramatów miłosnych wszechczasów.