16. Jakie funkcje pełnił justycjariusz i mandatariusz?
* Justycjariusz – arbiter w sporach członków gromady pomiędzy sobą lub z panem wsi. Mandatariusz – zajmował się wykonywaniem zleconych przez cyrkuł funkcji administracyjnych, mianowany i opłacany przez właściciela wsi.
17. Kiedy otworzono ministerstwa w Prusach?
* Generalny Dyrektoriat- 1723r, Ministerstwo Gabinetowe – 1728r, Ministerstwo Sprawiedliwości – wyodrębnione w 1737r
18.

80. Jakie było dziedzictwo zaborów z perspektywy 1918r., co wniosły do historii II RP?

W: Ogólnie 123/124 lata zaborów, ale nie wszędzie tak samo np. Lwów 146, Wilno 123, Poznań 115, warszawa 98, Kraków 86; upadek wielkich mocarstw europejskich w wyniku I wojny światowej ? szansa dla polskiej państwowości oraz dla narodów kresowych; co różniło Polskę z 1795 i tę z 1918?
R:
? ?Times? 1880: ?dobiega końca to nasze stulecie, które do rozwoju ludzkości przyczyniło się więcej aniżeli łącznie poprzedzających je osiemnaście wieków naszej ery.

72. Siła i słabość polskiej prasy w XIX wieku.
49. Przedstaw rozwój polskiego rynku czytelniczego w XIX wieku.

Początki prasy europejskiej i polskiej:
- I poł. XIX wieku jeszcze charakter elitarny, (prenumerata, kawiarnie i kluby,) korzystanie potwierdza przynależność do elit,
- alfabetyzacja społeczeństwa, upowszechnienie pisma i druku, wzrost aspiracji ludu miejskiego i wiejskiego ? prasa dla ludu, (duże nakłady)
- dzienniki, tygodniki, później nawet dwa dzienniki ? krótszy poranny i dłuższy wieczorny
- duża popularność publikowanych w odcinkach powieści (Aleksander Dumas, Karol Dickens, Jules Verne, Mark Twain, Conan Doyle) a kto w Polsce??
- większość miała charakter komercyjny, inne specjalistyczne i mało dochodowe, wydawane były przez stowarzyszenia zawodowe, kulturalne, oraz partie polityczne
- w szybkim przekazie bardzo pomocne agencje telegraficzne (1835 ? I zał.

21. polityka władz pruskich wobec Polaków w zaborze pruskim w latach 1871-1914

Chwalba 450-463

? Prusy wobec Kościoła ? Kulturkampf (walka o kulturę)

o Walka z Kościołem to walka z separatyzmem w tym wypadku katolickim (problem dotyczy również Bawarii)
o Ustawy majowe (1873) ? dotyczy kształcenia i powoływania osób duchownych, ksiądz (katolicki i ewangelicki musi być/mieć:
o Obywatel Rzeszy
o Ukończoną teologię na niemieckim uniwersytecie
o Zatwierdzenie od władzy ? Kościół zgłasza kandydata, ale musi go przedstawić do akceptacji
o Uwięzienie abp Ledóchowskiego 1874
? Sprzeciwiał się religii po polsku
? Mianował urzędników diecezji bez zgody władz

? Prusy wobec języka ? ograniczanie polskiego w administracji i szkolnictwie


o 1876 ? ustawa o języku państwowym - usuwanie polskiego z administracji i kolei zwalnianie Polaków
o 1877 i 1898 w sądownictwie jak w powyższych dziedzinach wyłącznie niemiecki
o ustawa kagańcowa 1908 zakaz rozmowy w języku innym niż niemieckim na zgromadzeniach publicznych * wyjątkiem przedwyborcze spotkania na obszarach gdzie społeczność nie-niemiecka stanowi więcej niż 60%
o Wprowadzenie nauki po niemiecku, bicie uczniów mówiących po polsku
? Sprzeciw rodziców, zwłaszcza przeciw religii po niemiecku
? Strajk we Wrześni 15 V 1901
? Strajk szkolny 1905
o Oficjalne pojęcie ?prusaków polskiego pochodzenia? ? depolonizacja robotników ? wpływ środowisk nacjonalistycznych na rząd
o Aptekarze nie realizowali recept po polsku, policjanci karali za polskie szyldy sklepów, polskie napisy na nagrobkach, cenzura gazet

? Prusy wobec polskiej ziemi

o Rugi pruskie 1885 ? masowe wysiedlenia Polaków z Galicji i Królestwa Pol.